|
TÜRK
GIDA KODEKSİ GIDA İLE TEMAS EDEN MADDE
VE
MALZEMELERE DAİR YÖNETMELİK
BİRİNCİ
BÖLÜM
Amaç,
Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1)
Bu Yönetmeliğin amacı, gıda ile doğrudan ya da dolaylı olarak temas eden
veya temas etmesi beklenen madde ve malzemelerin; insan sağlığının yüksek
seviyede korunmasının sağlanması ve tüketici çıkarının korunması da dikkate
alınarak, üretim, işleme ve dağıtımın tüm aşamalarındaki özelliklerini
belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1)
Bu Yönetmelik, aktif ve akıllı madde ve malzemeler de dâhil olmak üzere son
hali ile;
a) Gıda ile temas
etmesi amaçlanan,
b) Gıda ile temas
etmekte olan ve bu amaç için üretilmiş,
c) Gıda ile temas
etmesi muhtemel olan ya da normal veya öngörülen kullanım koşullarında
bileşenlerinin gıdaya geçmesi beklenen,
madde ve
malzemeleri kapsar.
(2) Bu Yönetmelik
hükümleri, bireysel tüketime sunulan suların temas ettiği madde ve
malzemelere de uygulanır.
(3) Bu Yönetmelik,
peynirleri, hazırlanmış et ürünlerini veya meyveleri muhafaza eden
malzemeler gibi kaplama veya muhafaza olarak kullanılan, gıdanın bir
bölümünü oluşturan ve gıda ile birlikte tüketilebilen madde ve malzemeleri,
topluma veya bireye su tedarik etmek için projelendirilmiş sabit su sağlama
ünitelerini ve antika olarak tedarik edilen madde ve malzemeleri kapsamaz.
Dayanak
MADDE 3 – (1)
Bu Yönetmelik, 11/6/2010 tarihli ve 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki
Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununun 23 üncü, 24 üncü ve 26 ncı maddelerine
dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar ve
kısaltmalar
MADDE 4 – (1)
5996 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinde yer alan tanımlar, izlenebilirlik ve
piyasaya arz tanımları hariç olmak üzere, bu Yönetmelik için de geçerlidir.
(2) Bu
Yönetmelikte geçen;
a) Akıllı madde ve
malzeme: Gıda ile temas eden akıllı madde ve malzemeyi,
b) Aktif madde ve
malzeme: Gıda ile temas eden aktif madde ve malzemeyi,
c) Bakanlık: Gıda,
Tarım ve Hayvancılık Bakanlığını,
ç) Başvuru sahibi:
9 uncu veya 12 nci maddeye göre hazırlanan bir başvuruyu, değerlendirilmek
üzere Genel Müdürlüğe sunan işletmeciyi veya diğer ilgili tarafları,
d) Bilimsel görüş:
Bu Yönetmelik kapsamındaki maddelerin güvenilirlik değerlendirmesi ile
ilgili olarak Bilimsel Komisyon tarafından hazırlanan ayrıntılı bilimsel
dokümanı,
e) Bilimsel Komisyon:
Bu Yönetmelik kapsamına giren konularda bilimsel değerlendirmeyi yapacak
olan ve 24/12/2011 tarihli ve 28152 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Risk
Değerlendirme Komite ve Komisyonlarının Çalışma Usul ve Esasları Hakkında
Yönetmelik çerçevesinde Bakanlık tarafından oluşturulan bilimsel komisyonu,
f) Genel Müdürlük:
Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğünü,
g) Gıda ile temas
eden akıllı madde ve malzemeler: Ambalajlı gıdanın veya gıdanın içinde
bulunduğu ortamın durumunu gösteren madde ve malzemeleri,
ğ) Gıda ile temas
eden aktif madde ve malzeme: Bileşenlerini gıdaya ya da gıdanın bulunduğu
ortama salacak ya da ambalajlı gıdadan veya gıdanın bulunduğu ortamdan
maddeleri absorbe edecek şekilde tasarlanan, ambalajlı gıdanın raf ömrünü
uzatması veya mevcut durumunu koruması ya da iyileştirmesi beklenen madde
ve malzemeyi,
h) İşletme: Kâr
amaçlı olsun ya da olmasın, gıda ile temas eden madde ve malzemelerin
üretimi, işlenmesi ve dağıtımının herhangi bir aşamasında; gerçek veya
tüzel kişi tarafından yürütülen her türlü faaliyeti,
ı) İşletmeci:
Kontrolü altındaki işletmede, bu Yönetmelikte yer alan gerekliliklerin
yerine getirilmesini sağlamaktan sorumlu olan gerçek ya da tüzel kişiyi,
i) İzlenebilirlik:
Üretim, işleme ve dağıtımın tüm basamaklarında madde veya malzemeyi
izleyebilme ve takip edebilmeyi,
j) Piyasaya arz:
Bedelli veya bedelsiz olarak gıda ile temas eden madde ve malzemelerin
satışa sunma veya her türlü nakliyesini de kapsayacak şekilde; satış
amacıyla bulundurulmasını, satışını, dağıtımını ve her türlü nakliyesini,
ifade eder.
İKİNCİ
BÖLÜM
Genel
Kurallar, Aktif ve Akıllı Madde ve Malzemeler İçin Özel Kurallar ve
Madde ve
Malzeme Grupları İçin Özel Kurallar
Genel kurallar
MADDE 5 – (1)
Bu Yönetmelik kapsamında yer alan madde ve malzemeler, iyi üretim
uygulamalarına uygun olarak üretilir ve normal veya öngörülen kullanım
koşullarında madde ve malzemeyi oluşturan bileşenlerden gıdaya;
a) İnsan sağlığını
tehlikeye sokacak veya,
b) Gıdanın
bileşiminde istenmeyen değişimlere neden olacak veya,
c) Duyusal
özelliklerinde bozulmaya neden olacak,
miktarda geçiş
olamaz.
(2) Bu Yönetmelik
kapsamında yer alan ürünlerin etiketi, reklamı ya da tanıtımı tüketiciyi
yanıltıcı olamaz.
Aktif ve akıllı
madde ve malzemeler için özel kurallar
MADDE 6 – (1)
5 inci maddenin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerinde yer alan
hükümlerin uygulanmasında, aktif madde ve malzemeler, gıdanın bileşiminde
ya da duyusal özelliklerinde değişime neden olabilir. Ancak bu değişimler
30/6/2013 tarihli ve 28693 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda
Kodeksi Gıda Katkı Maddeleri Yönetmeliği ve ilgili diğer gıda mevzuatı
hükümlerine uygun olur.
(2) Aktif ve
akıllı madde ve malzemeler ile ilgili olarak özel kurallar belirleninceye
kadar, gıdaya ya da gıdanın bulunduğu ortama geçecek olan ve aktif ve
akıllı malzemelere bilinçli olarak eklenmiş maddelerin kullanımına, gıda
mevzuatı çerçevesinde izin verilir. Bu maddeler 26/1/2017 tarihli ve 29960
mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Gıda
Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliğinde yer alan bileşen
tanımı kapsamında değerlendirilir.
(3) Aktif madde ve
malzemeler, gıdanın bileşiminde veya duyusal özelliklerinde, bozulmuş
gıdayı maskelemek gibi tüketiciyi yanıltabilecek değişimlere neden olamaz.
(4) Akıllı madde
ve malzemeler, gıdanın durumuna ilişkin olarak tüketiciyi yanıltabilecek
bilgi veremez.
(5) Gıda ile temas
etmekte olan aktif ve akıllı madde ve malzemelerin tüketilmemesi gereken
kısımları, tüketicilerin bu kısımları ayırt edebilmesine imkân verecek şekilde
etiketlenir.
(6) Aktif ve
akıllı madde ve malzemeler, aktif ve/veya akıllı olduklarını belirtecek
şekilde etiketlenir.
Madde ve
malzeme grupları için özel kurallar
MADDE 7 – (1)
Bu Yönetmeliğin Ek-1’inde yer alan malzeme grupları ile uygun olduğu hallerde
bunların kombinasyonları veya bunların üretiminde kullanılacak geri
dönüştürülmüş madde ve malzemeler için ayrıca düzenlenecek mevzuat
vasıtasıyla aşağıdaki unsurları kapsayan özel kurallar belirlenebilir:
a) Madde ve
malzemelerin üretiminde kullanımına izin verilen maddelerin listesi.
b) Aktif veya
akıllı madde ve malzemelere eklenmesine izin verilen maddelerin listesini
ya da aktif veya akıllı madde ve malzemelerin listesini ve gerekli olması
halinde, eklenen bu maddelerin ve/veya bu maddelerin eklendiği madde ve
malzemelerin kullanımına ilişkin özel kullanım koşulları.
c) (a) bendinde
bahsedilen maddelere ait saflık kriterleri.
ç) (a) bendinde
bahsedilen maddelerin ve/veya bunların kullanıldığı madde veya malzemenin
özel kullanım koşulları.
d) Belirli bileşen
veya bileşen gruplarına maruz kalınmasına neden olabilecek diğer muhtemel
kaynaklar da dikkate alınarak, bu bileşen veya bileşen gruplarının gıdanın
içindeki veya yüzeyindeki spesifik migrasyon limitleri.
e) Bileşenlerin
gıdanın içindeki veya yüzeyindeki toplam migrasyon limitleri.
f) Madde ve
malzemenin ağızla temasından kaynaklanacak tehlikelere karşı insan
sağlığını korumaya yönelik hükümleri.
g) Madde ve
malzemenin 5 inci ve 6 ncı maddelere uyumlu olmasını sağlayacak diğer
kurallar.
ğ) (a), (b), (c),
(ç), (d), (e), (f) ve (g) bentleriyle uyumunun kontrolüne ilişkin temel
kurallar.
h) (a), (b), (c),
(ç), (d), (e), (f) ve (g) bentleriyle uyumunun kontrolü için numune alma ve
analiz metotlarına ilişkin kurallar.
ı) Kayıtların
muhafaza süresiyle ilgili hükümleri de içerecek şekilde, madde ve
malzemelerin izlenebilirliğinin sağlanmasına yönelik özel hükümleri veya
gerektiğinde 15 inci maddede yer alan gerekliliklere istisna getiren
hükümler.
i) Aktif ve akıllı
madde ve malzemelerin etiketlenmesi için ilave hükümler.
j) İzin verilen
maddelerin/bileşenlerin, proseslerin veya gıda ile temas eden madde ve
malzemelerin kamuoyuna duyurulması amacıyla oluşturulacak duyuru
listelerinin oluşturulmasına ilişkin hükümler.
k) Gerektiğinde, 8
inci, 9 uncu, 10 uncu, 11 inci ve 12 nci maddelerde bahsedilen prosedürü
uyarlayan veya bu prosedürü belirli madde ve malzeme türlerine ve/veya
bunların üretiminde kullanılan proseslere izin verilmesi için gerektiğinde
bir madde, proses veya madde veya malzeme için başvuru sahibine özel olarak
izin verilmesine yönelik bir prosedür dahil olmak üzere, uygun hale getiren
usule ilişkin özel kurallar.
(2) Kâğıt, metal
ve cam esaslı madde ve malzemeler ile plastik madde ve malzemelerde
kullanılacak boyar maddeler ile ilgili olarak, birinci fıkrada belirtildiği
şekilde ayrı bir mevzuat kapsamında düzenleme yapılana kadar;
a) Kâğıt esaslı
madde ve malzemeler Ek-3’te,
b) Metal esaslı
madde ve malzemeler Ek-4’te,
c) Cam esaslı
madde ve malzemeler Ek-5’te,
ç) Plastik madde
ve malzemelerde kullanılacak boyar maddeler Ek-6’da,
yer alan kurallara
uygun şekilde olur.
ÜÇÜNCÜ
BÖLÜM
Maddelere
İzin Verilmesi İçin Genel Kurallar, Yeni Madde İçin İzin Başvurusu,
Bilimsel
Görüş, Başvurunun Sonuçlandırılması, İznin Değiştirilmesi,
Askıya
Alınması, İptali ve Etiketleme
Maddelere izin
verilmesi için genel kurallar
MADDE 8 – (1)
Üçüncü fıkra saklı kalmak kaydıyla, Ek-1’de yer alan madde ve malzeme
grupları için 7 nci maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde belirtildiği
şekilde bir maddeler listesi ayrı bir mevzuat kapsamında oluşturulmuşsa, bu
listede bulunmayan bir madde için izin almak isteyen başvuru sahibi, 9 uncu
maddeye uygun olarak Genel Müdürlüğe başvuruda bulunur.
(2) Birinci
fıkrada bahsedilen izin başvurusu ve bu başvurunun değerlendirilmesi ile
ilgili olarak, 9 uncu, 10 uncu, 11 inci ve 12 nci maddelerde yer alan
prosedür uygulanır.
(3) Avrupa
Birliğinin ilgili mevzuatındaki değişikliklere ilişkin mevzuat
güncellemeleri için birinci fıkra uygulanmaz. Bu güncellemeler, 9 uncu, 10
uncu, 11 inci ve 12 nci maddeler uygulanmadan ve Bilimsel Komisyonun
görüşüne başvurulmadan yapılabilir.
(4) Nihai madde
veya malzemenin, 7 nci madde gereğince belirlenen özel kurallara göre
kullanıldığında, 5 inci ve ilgiliyse 6 ncı maddede yer alan kurallara
uyduğu uygun ve yeterli bir şekilde kanıtlanmadığı sürece kullanımına izin
verilmez.
Yeni bir madde
için izin başvurusu
MADDE 9 – (1)
8 inci maddenin birinci fıkrasına göre yeni bir madde için izin almak üzere
aşağıdakileri içerecek şekilde hazırlanan başvuru dosyası Genel Müdürlüğe
sunulur:
a) Başvuru
sahibinin adı ve adresi.
b) Bu Yönetmelik
kapsamına giren maddelerin güvenilirlik değerlendirmesine ilişkin olarak
Genel Müdürlüğün internet sayfasında yayımlanmış olan ilgili kılavuzlarda
belirtilen bilgileri içeren teknik dosya.
c) Teknik dosyanın
özeti.
(2) Başvuru
sahibi, başvurunun Genel Müdürlüğe ulaştığı tarihten itibaren on dört iş
günü içerisinde, başvurunun alındığı ve inceleneceği konusunda resmi yazı
ile bilgilendirilir. Bilgilendirme yazısında başvurunun teslim alındığı
tarih de belirtilir.
(3) İzin
başvurusunun hazırlanması ve sunulması ile ilgili detaylı kuralları içeren
kılavuzlar Genel Müdürlüğün internet sayfasında yayımlanır. Başvuru
sahipleri, başvuru dosyasını hazırlarken, yayımlanan tüm ilgili kılavuzları
dikkate alır.
Bilimsel görüş
MADDE 10 – (1)
Genel Müdürlük, başvuru dosyasının, 9 uncu maddenin birinci fıkrası ve
Genel Müdürlük internet sayfasında yayımlanan ilgili kılavuzlar açısından
geçerli olup olmadığını, dosyayı teslim aldığı tarihten itibaren kırk beş
gün içinde kontrol eder. Başvuru dosyasının geçerli olarak kabul edilmemesi
durumunda, dosya Genel Müdürlük tarafından iade gerekçeleri de belirtilerek
resmi yazı ile başvuru sahibine iade edilir.
(2) Genel
Müdürlük, yapılan kontrolün ardından geçerli olarak kabul edilen başvuruyu
değerlendirilmek üzere Bilimsel Komisyona sunar. Bilimsel Komisyon,
başvuruya ilişkin bilimsel görüşünü, geçerli bir dosyayı teslim aldığı
tarihten itibaren altı ay içinde verir. Bilimsel görüş, başvuruya konu olan
maddenin, içinde kullanılacağı madde veya malzeme için planlanan kullanım
koşulları altında, 5 inci ve ilgiliyse 6 ncı maddede yer alan güvenilirlik
kriterlerini sağlayıp sağlamadığına ilişkin değerlendirmeyi içerir.
(3) Bilimsel
Komisyonun talebi üzerine, ikinci fıkrada belirtilen altı aylık süre en
fazla altı ay daha uzatılabilir. Genel Müdürlük bu durumda, gecikmenin
gerekçesi hakkında başvuru sahibini resmi yazı ile bilgilendirir.
(4) Bilimsel
Komisyon, başvuru sahibinden, belirlenen bir süre içinde sunulmak üzere
ilave bilgi talep edebilir. Bilimsel Komisyonun ilave bilgi talep etmesi
durumunda, birinci ve ikinci fıkrada belirtilen süreler, istenen bilgi
sunulana kadar askıya alınır. Benzer şekilde, aynı süreler, başvuru
sahibine sözlü veya yazılı açıklama hazırlaması için verilen süre boyunca
da askıya alınır. Genel Müdürlük, talep edilen ilave bilgiyi ve bu bilginin
sağlanması için belirlenen süreyi başvuru sahibine resmi yazı ile bildirir.
Eğer istenen ilave bilgi, başvuru sahibine verilen süre içerisinde
gönderilmezse, Bilimsel Komisyon görüşünü daha önce sunulan bilgilere
dayanarak sonuçlandırır.
(5)
Değerlendirilen maddeye izin verilmesi yönünde bir görüş belirtilmesi
halinde, bilimsel görüş aşağıdakileri içerir:
a)
Spesifikasyonları da dâhil olmak üzere maddenin tanımı.
b) Gerektiğinde,
değerlendirilen madde ve/veya içinde bu maddenin kullanılacağı madde veya
malzeme için kullanım koşulları veya kısıtlamalara yönelik öneriler.
c) Önerilen analiz
metodunun, planlanan kontrol amacına yönelik olarak uygun olup olmadığı
konusunda bir değerlendirme.
(6) Bilimsel
Komisyon tarafından oluşturulan bilimsel görüş, 18 inci maddede yer alan
esaslar uyarınca gizli kabul edilen bilgilerin çıkarılmasının ardından Genel
Müdürlük tarafından kamuoyunun görüşüne açılır. İlgili taraflar, Bilimsel
Komisyonun bilimsel görüşüne ilişkin görüşlerini otuz gün içinde bildirir.
Bilimsel Komisyon, gelen görüşleri değerlendirir. Bilimsel Komisyon
tarafından son şekli verilen bilimsel görüş Genel Müdürlüğe ve Genel
Müdürlük tarafından da başvuru sahibine iletilir.
Başvurunun
sonuçlandırılması
MADDE 11 – (1)
Genel Müdürlük, Bilimsel Komisyonun bilimsel görüşünü aldıktan sonra,
tavsiye niteliğindeki bu görüşü ve değerlendirilen konu ile ilgili diğer
hususları dikkate alarak, başvurunun karara bağlanmasını sağlar.
(2) 8 inci maddeye
göre yapılan başvuru kapsamındaki izin talebinin uygun olduğuna karar
verilmesi halinde, söz konusu başvuru, 7 nci maddeye göre düzenlenmiş olan
ilgili mevzuatta gerekli değişikliğin yapılması ile sonuçlandırılır. Bu
kapsamda, bir maddeye izin verilebilir, maddenin kullanım koşulları
belirlenebilir veya değiştirilebilir.
(3) Eğer 8 inci
maddeye göre yapılan başvuru kapsamındaki izin talebinin uygun olmadığına
karar verilirse, başvurunun değerlendirilmesi işlemi herhangi bir aşamada
sonlandırılabilir. Bunun için gerekli durumlarda Bilimsel Komisyonun görüşü
ve değerlendirilen konu ile ilgili diğer hususlar dikkate alınır. Böyle bir
durumda, değerlendirmenin neden uygun bulunmadığı, Genel Müdürlük
tarafından resmi yazı ile başvuru sahibine bildirilir.
(4) 8 inci maddeye
göre yapılan başvuruya ilişkin olarak alınan nihai kararın bilimsel görüşle
uyumlu olmaması halinde; Genel Müdürlük, farklılıkların gerekçeleri için
bir açıklama hazırlar ve olumlu bilimsel görüşe rağmen bir kural
belirlememeye karar verirse, bu durumu gecikmeksizin başvuru sahibine
bildirir.
(5) Bir maddeye
izin verilmesinden sonra izin verilen maddeyi ya da izin verilen maddenin
kullanıldığı madde ve malzemeyi kullanan işletmeci, bu izinde yer alan tüm
koşul ve kısıtlamalara da uyar.
(6) Başvuru sahibi
ya da izin verilen maddeyi ya da izin verilen maddenin kullanıldığı madde
ve malzemeyi kullanan işletmeci, izin verilen maddenin insan sağlığı açısından
güvenilirlik değerlendirmesini etkileyecek yeni bir bilimsel ya da teknik
bilgiye ulaştığında en kısa sürede Genel Müdürlüğü bilgilendirir. İhtiyaç
duyulması halinde, Genel Müdürlük, ilgili bilimsel görüşün Bilimsel
Komisyon tarafından yeniden gözden geçirilmesini talep edebilir.
(7) Maddeye izin
verilmiş olması, madde veya maddenin kullanıldığı madde ve malzeme ve bu
tür madde veya malzemenin temas halinde olduğu gıda ile ilgili olarak işletmecinin
idari ya da suç teşkil eden yükümlülüklerini ortadan kaldırmaz.
İznin
değiştirilmesi, askıya alınması, iptali
MADDE 12 – (1)
Başvuru sahibi veya izinli maddeyi ya da izinli maddenin kullanıldığı madde
ve malzemeyi kullanan herhangi bir işletmeci, daha önce izin verilmiş olan
bir maddenin kullanımı ile ilgili değişiklik yapılması için, 9 uncu
maddenin birinci fıkrasında yer alan prosedüre göre başvuruda bulunabilir.
(2) Birinci
fıkrada bahsedilen başvuru aşağıdakileri içerir:
a) Orijinal
başvuruya ilişkin atıf.
b) 9 uncu maddenin
üçüncü fıkrasında bahsedilen kılavuzlara uygun olarak hazırlanan ve yeni
bilgileri içeren teknik dosya.
c) Teknik
dosyanın, standart hale getirilmiş şekilde, yeni tam özeti.
(3) Bilimsel
Komisyon kendi inisiyatifi ile veya Genel Müdürlükten gelen bir talep
üzerine, bilimsel görüşün ya da iznin bu Yönetmelikle hala uyumlu olup
olmadığını, uygulanabilir olduğunda 10 uncu maddede yer alan hükümlere göre
değerlendirebilir. Bilimsel Komisyon, gerekli durumlarda, başvuru sahibi
ile görüş alışverişinde bulunabilir.
(4) Genel
Müdürlük, üçüncü fıkra gereğince Bilimsel Komisyon tarafından oluşturulan
bilimsel görüşü en kısa sürede inceler ve karara bağlanmasını sağlar.
(5) Daha önce izin
verilmiş olan bir maddenin kullanımı ile ilgili değişiklik yapılması için
hazırlanan mevzuat kapsamında, kullanım koşullarındaki ve eğer varsa, söz
konusu izin ile ilgili kısıtlamalardaki gerekli değişiklikler belirlenir.
Etiketleme
MADDE 13 – (1)
Bu Yönetmelik kapsamında yer alan madde ve malzemelerin etiketlenmesinde
uyulması gereken kurallar aşağıda belirtilmiştir:
a) 7 nci maddeye
göre belirlenecek özel kuralların yer aldığı ilgili mevzuat hükümleri saklı
kalmak kaydıyla, hâlihazırda gıda ile temas etmemiş madde ve malzemeler
piyasaya arz edildiğinde;
1) “Gıda ile
temasa uygundur” ifadesi veya “çorba kaşığı”, “şarap şişesi” ya da
“kahve makinesi için” gibi madde ve/veya malzemenin kullanımına özgü
ifadeler veya Ek-2’de yer alan sembol,
2) Gerektiğinde,
güvenilir ve uygun kullanım için özel talimatlar,
3) Üreticinin,
ithalatçının, işleyenin veya piyasaya arzdan sorumlu olan satıcının “adı
veya ticaret unvanı” ve “adresi”,
4) Madde veya
malzemenin izlenebilirliğinin, 15 inci maddede belirtilen şekilde
sağlanabilmesi için uygun etiketleme veya tanımlama,
5) Aktif madde ve
malzemeler söz konusu olduğunda, bu madde ve malzemeleri kullanan gıda
işletmecisinin, bunları ilgili tüm mevzuata uyumlu olarak kullanabilmesini
sağlayacak şekilde, madde ve malzemelerin izin verilen kullanımlarının ve
aktif bileşen tarafından açığa çıkarılacak maddelerin ismi ve miktarı gibi
diğer gerekli bilgiler,
6) 3/8/2012
tarihli ve 28373 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gıda ile Temas Eden
Madde ve Malzeme Üreten İşletmelerin Kayıt İşlemleri ile İyi Üretim
Uygulamalarına Dair Yönetmeliğe göre alınan işletme kayıt numarası,
beraberlerinde
bulundurulur.
b) Gıda ile temas
etmek üzere kullanılacağı açık olan madde ve malzemeler için (a) bendinin
(1) numaralı alt bendinde yer alan bilgilerin belirtilmesi zorunlu
değildir.
c) (a) bendinde
yer alan bilgiler; belirgin, silinmez ve açıkça okunabilecek şekilde olur.
ç) (a) bendinin
(1), (2) ve (5) numaralı alt bentlerinde yer alan bilgilerin, Türkçe
olmaması durumunda madde ve malzemelerin perakende ticareti yasaklanır.
d) Madde veya malzemelerin
üzerindeki bilgiler (ç) bendi saklı kalmak kaydıyla Türkçenin yanı sıra
diğer dillerde de verilebilir.
e) Perakende
aşamasında (a) bendinde yer alan bilgiler;
1) Madde veya
malzemelerin üzerinde veya ambalajı üzerinde veya,
2) Madde ve
malzemeye ya da bunların ambalajına yapıştırılmış etiket olarak veya,
3) Teknik
sebeplerden dolayı üretim ya da pazarlama aşamalarında etiketleme ya da
baskı yapılamadığı durumlarda (a) bendinin (3) numaralı alt bendinde yer
alan bilgiler, alıcının kolayca görebileceği şekilde madde veya malzemenin
satışa sunulduğu yerde bir not olarak,
bulunur.
f) Perakende
dışındaki pazarlama aşamalarında (a) bendinde yer alan bilgiler;
1) Madde veya
malzemenin beraberindeki dokümanlarla veya,
2) Etiketi ya da ambalajı
üzerinde veya,
3) Madde ve
malzemelerin üzerinde,
bulunur.
g) (a) bendinin
(1), (2) ve (5) numaralı alt bentleri gereği belirtilmesi gereken bilgiler
sadece;
1) 5 inci maddede
ve uygulanabilir olduğunda 6 ncı maddede yer alan kurallara,
2) 7 nci maddeye
göre belirlenen özel kuralları içeren mevzuata veya eğer varsa, söz konusu
madde ve malzemelere uygulanabilecek diğer mevzuata,
uygun madde ve
malzemeler için kullanılır.
ğ) Bu
maddenin birinci fıkrasının (a) bendinin (6) numaralı alt bendine göre belirtilmesi
gereken işletme kayıt numarası;
1) “işletme kayıt
no: …” ifadesi kullanılarak belirtilir.
2) Kayıt işlemine
tabi olan işletmenin birden fazla işletmesi var ise; üretimin veya
ambalajlamanın yapıldığı işletmenin kayıt numarası açık bir şekilde işaretlenmek
şartıyla diğer işletmelere ait kayıt numaraları da etikette yer alabilir.
3) İşaretlemenin
yapılamadığı durumlarda, gıda ile temas eden madde ve malzemenin üretildiği
işletmenin işletme kayıt numarasıyla birlikte uygun bir kodlama sistemi
kullanılabilir.
4) İşletme kayıt
numarası için etiket üzerinde başka bir yere “İşletme Kayıt No (İKN)...”
şeklinde atıfta bulunuluyorsa atıf yapılan yerde “İKN:…” kısaltması
kullanılarak işletme kayıt numarası bildirilir.
DÖRDÜNCÜ
BÖLÜM
Uygunluk
Beyanı, İzlenebilirlik, Koruma Tedbirleri,
Numune
Alma ve Analiz Metotları
Uygunluk beyanı
MADDE 14 – (1)
Bu Yönetmelik kapsamında yer alan ve 7 nci maddeye göre belirlenen özel
kurallara göre üretilmiş olan madde ve malzemelerle birlikte, madde ve
malzemelerin bu kurallara uygun olarak üretildiklerini bildiren yazılı
beyan hazırlanması zorunludur. Talep edilmesi halinde, bu uyumu gösteren
uygun tüm dokümanlar Bakanlığa beyan edilir.
İzlenebilirlik
MADDE 15 – (1)
Kontrolün kolaylaştırılması, kusurlu ürünlerin geri çağrılması, tüketicinin
bilgilendirilmesi ve sorumluluğun belirlenmesi için madde ve malzemelerin
üretim, işleme ve dağıtımının tüm aşamalarında izlenebilirlik sağlanır.
(2) Teknolojik
olarak uygulanabilirliği de göz önünde bulundurularak işletmeciler,
yürüttükleri faaliyetlerin hangi madde veya malzemeden hangisine doğru
olduğunu tanımlamaya imkân veren ve uygun olduğu durumlarda, üretimde
kullanmak üzere tedarik ettikleri ve bu Yönetmelik kapsamında yer alan
madde veya ürünlere ilişkin yerinde sistem ve prosedür bulundurur ve
Bakanlığın talep etmesi halinde bu bilgileri beyan eder.
(3) Piyasaya arz
edilmiş olan madde ve malzemeler, etiketleme veya ilgili dokümantasyon veya
bilgi aracılığıyla izlenebilirliklerini sağlayacak uygun bir sistemle
tanımlanabilir şekilde olur.
Koruma
tedbirleri
MADDE 16 – (1)
7 nci maddeye göre belirlenecek özel kuralların yer aldığı özel mevzuat
hükümlerine uygun olarak üretilmiş olsa bile yeni bir bilginin ortaya
çıkması halinde veya mevcut bilginin yeniden değerlendirilmesi sonucunda,
madde veya malzemenin kullanımının insan sağlığını tehlikeye sokacağına
dair ciddi dayanaklara ulaşılması halinde 5996 sayılı Kanunun 26 ncı
maddesinde yer alan ihtiyati tedbirler uygulanır.
Kamu erişimi
MADDE 17 – (1)
İzin başvuruları, ilave dokümanlar ve bilimsel görüşler, gizli bilgiler
hariç olmak üzere, kamu erişimine sunulur.
Gizlilik
MADDE 18 – (1)
Başvuru sahipleri, 9 uncu maddenin birinci fıkrası, 10 uncu maddenin
dördüncü fıkrası ve 12 nci maddenin ikinci fıkrası kapsamında sunulan
bilgiler arasında, rekabet koşullarını önemli ölçüde zedeleyebilecek
bilgiler varsa, bu bilgilerin gizli olarak işleme alınmasını talep
edebilir. Böyle durumlarda, doğrulanabilir gerekçeler sunulur.
(2) Aşağıdaki
bilgiler hiçbir durumda gizli olarak kabul edilmez:
a) Başvuru
sahibinin adı ve adresi, maddenin kimyasal ismi.
b) Maddenin
güvenilirlik değerlendirmesi ile doğrudan ilgili bilgiler.
c) Analiz
metotları.
(3) Genel
Müdürlük, başvuru sahipleri ile istişarede bulunduktan sonra, hangi
bilgilerin gizli olarak kalacağına karar verir ve bunu başvuru sahiplerine
bildirir.
(4) Genel
Müdürlük, güvenilirlik değerlendirmesi sürecinde gizlilik işlemi istenen ve
gerekçelendirilen bilgilerin gizliliğini korumak için gerekli önlemleri
alır. Ancak halk sağlığını tehdit eden veya tehdit etmesi muhtemel olan
durumlarda, kamu ile paylaşılması gereken bilgiler gizlilik kapsamının
dışındadır.
(5) Başvuru
sahibinin başvurusunu geri çekmesi durumunda, Genel Müdürlük, gizlilik
konusunda başvuru sahibi ile üzerinde anlaşma sağlanamayan konulara ilişkin
bilgilerin yanı sıra, araştırma ve geliştirme ile ilgili bilgiler dâhil
olmak üzere sunulan ticari ve endüstriyel bilgilerin gizliliğini korur.
Mevcut
verilerin kullanımı
MADDE 19 – (1)
Bir başvuru sahibi tarafından 9 uncu maddenin birinci fıkrası, 10 uncu
maddenin dördüncü fıkrası ve 12 nci maddenin ikinci fıkrası kapsamında
sunulan bilgiler;
a) Bilimsel
Komisyonun, sonraki bir başvurudaki maddenin, saflık derecesi ve
safsızlıkları da dâhil olmak üzere, orijinal başvurudaki madde ile aynı
olduğuna karar vermesi ve,
b) Sonraki başvuru
sahibinin, önceki başvuru sahibi ile bu bilgilerin kullanılabileceği
konusunda anlaşmaya varması,
koşuluyla sonraki
başvuru sahibinin yararına kullanılabilir.
Numune alma ve
analiz metotları
MADDE 20 – (1)
Bu Yönetmelik kapsamında yer alan madde ve malzemelerden numune alınmasında
ve bunların analizlerinde varsa özel mevzuatında yer alan hükümler, hüküm
bulunmaması halinde ise uluslararası kabul görmüş metotlar uygulanır.
BEŞİNCİ
BÖLÜM
Özel
Hükümler
Özel hükümler
MADDE 21 – (1)
Geri dönüştürülmüş plastikler gıda ile temas eden madde ve malzeme
üretiminde kullanılamaz. Ancak;
a) Üretim
çapakları ve kenar fireleri işletme dışına çıkarılmadan, üretimin bir
parçası olarak, iyi üretim uygulamaları çerçevesinde ve bu Yönetmelik ile
ilgili diğer mevzuatta yer alan hükümlere uygun olarak üretilmesi koşuluyla
kullanılabilir.
b) Gıda ile temas
etmek üzere üretilmiş polietilen terefitalat/PET madde ve malzemelerden,
iyi üretim uygulamaları çerçevesinde, kimyasal depolimerizasyon yöntemi ile
elde edilen monomerler ve/veya oligomerler ve başlangıç maddeleri bu
Yönetmelik ve ilgili diğer mevzuatta yer alan hükümlere uygun olarak gıda
ile temas eden polietilen terefitalat/PET madde ve malzeme üretiminde
kullanılabilir.
(2) Gıdaya
doğrudan temas etmekte olan ve piyasaya arzında gıdayı dış etkenlerden
koruyan plastik madde ve malzemeler bir kez kullanılır. Ancak plastik
esaslı su damacanaları, yapısı ve şeklinin değiştirilmemesi ve hijyen
gerekliliklerinin sağlanması koşuluyla tekrar kullanılabilir.
(3) Gıda ile temas
eden madde ve malzeme üretiminde domuz kaynaklı ürünler kullanılamaz.
ALTINCI
BÖLÜM
Çeşitli
ve Son Hükümler
Avrupa Birliği
mevzuatına uyum
MADDE 22 –
(1) Bu Yönetmelik, 27/10/2004 tarihli ve (AT) 1935/2004 sayılı Gıda
ile Temas Eden Madde ve Malzemeler Hakkında Avrupa Parlamentosu ve Konseyi
Tüzüğü dikkate alınarak Avrupa Birliği mevzuatına uyum çerçevesinde
hazırlanmıştır.
İdari yaptırım
MADDE 23 – (1)
Bu Yönetmeliğe aykırı davrananlar hakkında 5996 sayılı Kanunun ilgili
maddelerine göre idari yaptırım uygulanır.
Yürürlükten
kaldırılan yönetmelik
MADDE 24 – (1)
29/12/2011 tarihli ve 28157 üçüncü mükerrer sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Gıda ile Temas Eden Madde ve Malzemeler
Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
Uyum
zorunluluğu
GEÇİCİ MADDE 1
– (1) İşletmeciler, bu Yönetmeliğin eki Ek-3’ün birinci fıkrasının (c)
bendinin Tablo-1’inde yer alan kurallara ve Ek-4’ün birinci fıkrasının (ğ)
bendi hükümlerine 31/12/2019 tarihine, diğer hükümlerine 31/12/2018
tarihine kadar uyum sağlamak zorundadır.
(2)
İşletmeciler, bu Yönetmelik hükümlerine uyum sağlayıncaya kadar yürürlükten
kaldırılan 29/12/2011 tarihli ve 28157 üçüncü mükerrer sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Gıda ile Temas Eden Madde ve
Malzemeler Yönetmeliği hükümlerine uyar.
Yürürlük
MADDE 25 – (1)
Bu Yönetmeliğin;
a) 8 inci
maddesinin birinci, ikinci ve dördüncü fıkraları ile 9 uncu, 10 uncu, 11 inci
ve 12 nci maddeleri 31/12/2019 tarihinde,
b) Diğer maddeleri
yayımı tarihinde,
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 26 – (1)
Bu Yönetmelik hükümlerini Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı yürütür.
Ekleri
için tıklayınız.
|
